THỨ 6 NGÀY 13 ĐEN TỐI VÀ SỰ KẾT THÚC CỦA TERRA
Giới thiệu
Những ngày qua thật sự là những ngày sóng gió của thị trường crypto nói chung và là thời gian vô cùng khó khăn của các nhà đầu tư dự án Terra. Đây là lúc chúng ta cùng nhìn lại những gì đã xảy ra với Terra – nền tảng từng thuộc 10 thị trường dựa theo vốn hóa này.
LUNA là gì?
Luna là nền tảng Layer 1 được xây dựng với mục đích trở thành mạng lưới thanh toán phi tập trung (DeFi). Hệ sinh thái này sử dụng một loạt các stablecoin được chốt bằng một loạt các loại fiat (tiền do các Chính phủ phát hành).
Trước đây, Terra nổi lên như một hiện tượng khi đứng trong top 5 các thị trường dựa theo vốn hóa và chỉ đúng sau Ethereum về Total Value Locked. Phí gas trên Terra cũng rất rẻ, gần như bằng không.
Stablecoins trong hệ sinh thái Terra
Với mục đích trở thành công cụ thanh toán toàn cầu, cạnh tranh với các công ty truyền thống như Visa, Mastercard, Terra đã phát triển một loạt các đồng stablecoin ứng với các đồng fiat như USD, EUR, CNY, JPY, GBP, KRW.
Gần đây, UST đã làm dậy lên làn sóng stablecoin thuật toán, đi theo bởi các đồng tiền ổn định khác như USDD của Tron hay USN của Near. UST được đảm bảo giá bởi đồng LUNA. Lúc đỉnh điểm, UST được mint ra với số lượng “khủng”, hơn 15 tỷ đô vốn hóa, trong đó hơn 10 tỷ được gửi vào các nền tảng và kiếm lãi suất lên đến 20%. Điều này cũng chứng tỏ UST mint ra không được lưu thông, không thực hiện chức năng ban đầu của nó, mà chỉ được in ra để đầu cơ. Điều này dẫn đến sự không bền vững trong giá trị của đồng stablecoin này.
UST
Tiếp theo chúng ta sẽ tìm hiểu về cơ chế hoạt động của UST:
- Nếu UST > 1 USD: LUNA sẽ được loại bỏ khỏi lưu thông với giá trị tương ứng ở thời điểm đó và phát hành thêm UST. Khi cung tăng lên, UST sẽ tự động giảm về 1 USD.
- Nếu UST < 1 USD: UST đang dư cung nên sẽ được đưa ra khỏi lưu thông và lấy lại lượng LUNA tương ứng. Việc này sẽ làm UST giảm cung, giá quay lại 1 USD.
Từ đây, chúng ta so sánh với các đồng stablecoin như USDT hoặc USDC có tài sản đứng sau đảm bảo (Treasury) là vàng, đô la Mỹ hoặc Bitcoin vốn có biên độ dao động giá thấp hoặc rất thấp. Trong khi đó, đồng LUNA lại chưa có những giá trị rõ ràng, chưa được xác nhận và tin tưởng bởi số đông nên giá sẽ dao động rất lớn nếu có bất cứ biến cố bất kỳ nào xảy ra.
Cái chết của LUNA
Và điều đó thật sự đã xảy ra, trong lúc thị trường tài chính truyền thống đi xuống, kéo theo sự rớt giá của Bitcoin, giá LUNA đã giảm mạnh. Treasury của Terra bị hao hụt nghiêm trọng, dẫn đến một phần UST không được bảo trợ. Điều này đã châm ngòi nổ cho một loạt các tin xấu và kéo sập nền tảng top 10 này.
- Các vị thế LUNA bị thanh lý trên Anchor (giao thức DeFi dùng để gửi UST và nhận lãi).
- Dòng tiền rút khỏi Anchor vì lo ngại rủi ro từ UST
- UST tiếp tục depeg sâu hơn về vùng 0.7x – 0.8x. (Peg là thuật ngữ giúp chúng ta biết được giá của tài sản đã đúng với giá trị chưa, depeg là hiện tượng peg < 1 khi tài sản được định giá thấp hơn giá trị thực hoặc thị trường không có nhu cầu)
- Binance khóa nạp rút LUNA
- UST được đề cập trong cuộc họp của giới chức quản lý
Mặc cho những động thái của Do Kwon và đối tác nhằm cứu vãn tình hình, nhưng tình hình càng trở nên nghiêm trọng và dẫn đến sự sụp đổ hoàn toàn trong thứ 6 ngày 13/5/2022.
Sàn Binance trong sáng nay đã thông báo delist hầu hết mọi cặp giao dịch, chỉ giữ lại LUNA/ BUSD và UST/ BUSD.
Binance will suspend spot trading for the following trading pairs at 8:30am UTC, May 13 2022:
🔸 LUNA/BUSD
🔸 UST/BUSDhttps://t.co/U8u7bNWuZT— Binance (@binance) May 13, 2022
Giá của LUNA hiện tại đã gần như bằng 0, vốn hóa 6 triệu đô với nguồn cung hơn 6.000 tỷ coin. Đây là hệ quả của việc Terraform Labs quyết định “in LUNA vô tội vạ” để mua lại UST trên thị trường, trong khi tối qua nguồn cung chỉ mới hơn 40 tỷ.
Các động thái khác nhau từ tâm bão
Hầu hết nhà đầu tư đã trở nên bi quan với kết cục sau cùng của Terra khi trên các mạng xã hội tràn ngập những ý kiến tiêu cực cho rằng Terra thực sự đã kết thúc. Nghiêm trọng hơn, những holder của LUNA sau khi chứng kiến tài sản của mình bốc hơi gần như hoàn toàn thì trở nên tiêu cực, quay lưng với thị trường, thậm chí là tự tử. Đường dây nóng phòng chống tự tử được chia sẻ khắp nơi trong r/terraluna subreddit.
Do Kwon chiều hôm qua cũng đã đăng những dòng Tweet để bày tỏ suy nghĩ của ông với cộng đồng. Tuy nhiên, chúng ta thấy rằng Do Kwon cũng tỏ ra bất lực trong việc kiểm soát tình hình và giải quyết khủng hoảng. Không một giải pháp nào hiệu quả được đưa ra.
4/ A review of the current situation: UST is currently trading at 50 cents, a significant deviation from its intended peg at $1.
— Do Kwon 🌕 (@stablekwon) May 11, 2022
Tuy nhiên, giữa những hỗn loạn và hoảng sợ, nhà quản lý tài chính GAM Holdings AG của Thụy Sĩ lên tiếng về việc muốn giải cứu Terra. CEO của tổ chức này cho rằng: “Việc hỗ trợ UST phản ánh sự quan tâm của chúng tôi đối với thị trường chung, đổi mới và có khả năng phục hồi. Chúng tôi rất tin tưởng vào hệ sinh thái Terra và quan trọng hơn là phương pháp định giá theo thuật toán của UST.” Thông tin quỹ này sẽ hỗ trợ 2 – 3 tỷ đô như một tia hy vọng le lói cuối cùng cho Terra.
Một nhà phát triển cũ của Terra đưa ra ý kiến rằng cần tận dụng những gì giá trị còn sót lại của nền tảng này để cứu sống và xây dựng lại dự án. Điều đáng chú ý là kế hoạch dự kiến sắp tới sẽ không có mặt Terraform Labs – tổ chức đứng sau dự án.
Even without a “decentralized” stablecoin $UST, $1000 $LUNA and charismatic psychopath @stablekwon, the @terra_money ecosystem still has the best developer tooling and largest community of @CosmWasm builders.
Awaiting the community decision on a new path without Terraform Labs.
— will 🛠 (@stablechen) May 13, 2022
Kết luận
Đối với nhiều nhà đầu từ và cả với thị trường thì đây quả là một cú sốc lớn. Thị trường luôn có những rủi ro nhất định, không ít người rời bỏ thị trường với những thất bại lớn. Bài học chúng ta nhận được qua sự kiện lịch sử này là luôn trang bị kiến thức, luôn có tâm thế chủ động và kế hoạch cho mọi rủi ro có thể xảy ra. Nếu bạn vì dự án này mà mất đi tất cả cũng xin đừng mất đi niềm tin, hãy làm lại từ đầu từ những vết thương và bài học mà bạn đã nhận được từ thị trường. Chúc bạn luôn thông minh trong những quyết định đầu tư.
