Sự kiện The Merge diễn ra thành công, mở ra kỷ nguyên mới Proof-of-Stake trên ETH

Một kỳ tích lịch sử của Ethereum mà cộng đồng tiền điện tử mong chờ nhất trong nhiều năm qua, nay đã chính thức thành công. Bản nâng cấp The Merge – quá trình chuyển đổi cơ chế đồng thuận từ Proof-of-Work (PoW) sang Proof-of-Stake (PoS) – hiện đã chính thức được kích hoạt trên mainnet Ethereum. Việc nâng cấp này đã vĩnh viễn thay đổi cả cách ETH được tạo ra và cách các giao dịch trên mạng Ethereum sau này. Giải quyết những vấn đề lớn của ETH như tốc độ giao dịch, phí gas, thân thiện bảo vệ môi trường hơn,..

• Ít tiêu hao năng lượng: Sau The Merge, Ethereum sẽ trở thành một blockchain ít tốn kém năng lượng, vì cơ chế đồng thuận PoS sẽ không cần tới thợ đào (miner) như trước nữa. Và phần thưởng (reward) cho các validators trên PoS blockchain cũng sẽ thấp hơn phần thưởng dành cho các miner trên PoW blockchain, từ đó giúp tạo ra áp lực giảm phát lên ETH khi kết hợp với cơ chế đốt coin EIP-1559.
• Thân thiện với môi trường: Sau khi chuyển sang hoạt động theo cơ chế bằng chứng cổ phần, Ethereum sẽ trở thành một blockchain thân thiện với môi trường hơn do đã đã cắt giảm hơn 99% năng lượng tiêu thụ trên toàn mạng lưới. Bên cạnh đó, cơ chế đồng thuận mới cũng tạo áp lực giảm phát lên đồng Ether (ETH) do phần thưởng cho các nút xác minh giao dịch sẽ ít đi. Theo CryptoQuant, ngay sau thời khắc The Merge diễn ra, cả hashrate lẫn độ khó đào trên mạng Ethereum đều đã giảm về bằng 0, đánh dấu sự kết thúc của kỷ nguyên Proof-of-Work kéo dài suốt 7 năm qua.

• Phí gas và tốc độ giao dịch cải thiện tốt hơn: Điều quan trọng mà mọi người cần biết là phí mạng (gas fee) trên Ethereum Proof of stake sẽ không giảm đi và tốc độ giao dịch cũng không nhanh hơn so với trước đây. Phí mạng và tốc độ giao dịch chỉ  được cải thiện một phần nào đó sau khi Ethereum áp dụng cơ chế sharding trong bản cập nhật The Surge dự kiến diễn ra trong thời gian sắp tới. Các bản cập nhật sau The Surge là The Verge, The Purge và The Splurge sẽ hoàn thiện Ethereum, giúp blockchain này trở nên dễ tiếp cận với công chúng hơn, tốc độ giao dịch nhanh hơn và phi tập trung hơn.

Ethereum mở ra kỉ nguyên mới, Vậy chúng ta phải tạm biệt Miners và chào đón  Stakers sao?

Câu hỏi đặt ra là, điều gì sẽ xảy ra với những người khai thác Ethereum hàng ngày?Khi Ethereum chuyển sang sử dụng PoS làm mô hình đồng thuận, hoạt động khai thác Ethereum sẽ biến mất hoàn toàn và hashrate sẽ giảm xuống 0. Một số nhóm khai thác Ethereum đã cố gắng tẩy chay và tìm cách xóa bỏ EIP-1559 hoặc đe dọa sẽ có một đợt fork Ethereum mới. Nhưng nỗ lực của họ dường như vô ích… Hiện tại, chỉ có Ethereum Classic và 1 vài blockchain nhỏ khác sẽ tiếp tục hoạt động dưới mô hình PoW.

Vậy điểm đến cuối cùng của các thợ đào Ethereum là gì? Garrido xác nhận họ vẫn sẽ hoạt động. Tuy nhiên, họ sẽ chuyển sang các dự án khác, nơi mà hoạt động khai thác có thể mang lại đủ lợi nhuận. Ví dụ như  RavenCoin, Conflux, Ethereum Classiic,… Garrido cũng cho biết thiết bị của các thợ đào Ethereum sẽ không quá lỗi thời. GPU hoạt động với Ethereum có thể được định cấu hình cho các dự án khác hỗ trợ Etash hoặc Dagger Hashimoto (cơ sở Proof of Work của Ethereum) mà không có bất kỳ nhược điểm nào.

Khi được hỏi liệu sẽ có một cuộc di cư của những người khai thác Ethereum sang Bitcoin hay không, Garrido trả lời:

“Phần cứng Ethereum (GPU) không mang lại lợi nhuận cho BTC do độ khó của mạng lưới Bitcoin. Nhiều năm trước, những người khai thác BTC đã từ bỏ GPU và chuyển sang công nghệ ASIC mạnh mẽ, công nghệ này làm cho việc khai thác GPU không có lợi do tính ưu việt của ASIC là xử lý hàng nghìn tỷ thao tác mỗi giây”.

Ngoài vấn đề về lợi nhuận, còn có một khía cạnh kỹ thuật có thể gây trở ngại lớn do sự không tương thích giữa hai mạng lưới. Các công cụ khai thác ETH ASIC cũng sẽ gặp vấn đề do sự không tương thích của các tiêu chuẩn thuật toán. Ví dụ: công cụ khai thác ASIC E9 mạnh mẽ sẽ không thể được sử dụng sau sự kiện The Merge cho BTC, vì nó chỉ tương thích với thuật toán Etash (ETH) chứ không phải SHA256 (BTC).

Do đó, một cuộc di cư của những người khai thác Ethereum vào mạng lưới của Bitcoin là điều không cần bàn cãi. Tuy nhiên, quá trình di chuyển khai thác từ mạng Ethereum sang các blockchain PoW khác chắc chắn sẽ rất đáng chú ý.

Một trong những tác động phụ khác là những blockchain từng cạnh tranh với Ethereum sẽ bị ảnh hưởng. Trong số các giải pháp layer-1, có thể kể đến Solana, Cardano, Avalanche, Tron, Polkadot hoặc Radix. Thêm vào đó, cả hai giải pháp layer-1 và layer-2, chẳng hạn như Polygon, sẽ mất một trong những ưu điểm mạnh nhất vào tay người khổng lồ Ethereum: tính bền vững. Ethereum 2.0 sẽ buộc các giao thức này thay đổi chiêu thức marketing của họ để tập trung vào những ưu điểm khác mà Ethereum vẫn còn chùn bước. Ví dụ như chi phí bão hòa mạng cao, khả năng mở rộng,…

Liệu Ethereum PoS có làm mất đi tính phi tập trung của ETH? Việc Ethereum chuyển sang PoS sẽ thay đổi bộ code của nó và nó có thể ảnh hưởng đến sự phân quyền của Ethereum. Những người phản đối việc sử dụng PoS cho rằng hệ thống này cuối cùng sẽ khiến mạng lưới Ethereum trở nên tập trung hơn. Các nhà đầu tư lớn sẽ mua một lượng lớn ETH rồi thống trị phần lớn mạng lưới. Các nhà đầu tư tay to mặt lớn, chẳng hạn như GrayScale đã mua gần như tất cả số ETH được khai thác trong giai đoạn khi nó ra mắt Ethereum Foundation.