Nền tảng Defi Lending Celsius gặp bất ổn, Defi có ổn không?

Tóm tắt 

Bắt đầu với Celsius là một nền tảng cho vay trên Defi, nền tảng này nhận ETH của người dùng và đưa đi stake ở một nền tảng khác gọi là Lido Finance để nhận về stETH. Do những biến động thị trường cùng với việc cho vay nhiều hơn mức tài sản thế chấp, stETH bị trượt giá, không còn giữ được tỷ lệ 1:1 so với giá ETH. Một số cá voi đánh hơi được rủi ro nên họ lại tiếp tục xả stETH ra thị trường, depeg nghiêm trọng hơn. Số tài sản gửi vào (ETH) của Celsius có nguy cơ bị thanh lý. Celsius cũng trải qua rất nhiều thất thoát tài sản nghiêm trọng trước đây, cộng với sự hoang mang lây lan khiến nhà đầu tư đổ xô đi rút các khoản tiền cho vay trên nền tảng, thanh khoản không đủ đáp ứng nên họ vị thế của Celsius đứng trước nhiều nguy cơ bị thanh lý, thậm chí là phá sản. Điều này cũng sẽ ảnh hưởng tới các nền tảng Defi khác khi mà họ cũng cho Celsius vaycác loại tài sản khác, họ không thể thu “nợ” về. 

Câu chuyện này có liên quan rất nhiều đến Ethereum nâng cấp PoS nên mình sẽ bắt đầu với nó trước tiên. 

Stake ETH để trở thành validator cho mạng lưới mới

Để Ethereum chuyển sang PoS thành công, dự án cần nhiều người stake ETH của họ và trở thành các validator.

Validator là những người xác thực cho hệ thống, càng nhiều người xác tham gia xác thực thì độ tin cậy càng lớn, nói cách khác là dự án phi tập trung hơn. 

Số ETH này bị khóa cho đến khi PoS thành công, người dùng không thể rút ra dưới bất cứ hình thức nào.

Nếu muốn tham gia stake ETH cho PoS, sau thực hiện một loạt các thao tác kỹ thuật, người dùng phải stake tối thiểu 32 ETH . Đây là một động cơ để ETH tăng giá khi nguồn cung lưu thông có thể giảm một cách ổn định.

Tuy nhiên, khi chưa biết khi nào PoS mới có thể thành công, nhiều người sợ phải chờ đợi đến Tết Công – gô nên sẽ không thực hiện stake. Nhiều nhà đầu tư trở nên lo sợ và không thấy đủ an toàn để tham gia stake ETH của mình. Giá ETH giảm cũng có thể coi là một hiệu ứng từ thông tin này. 

Lido Finance giải quyết bài toán staking ETH

Lido Protocol giải quyết vấn đề ETH đem đi stake mà không thể rút về (cho đến khi có PoS) khiến nhà đầu tư bị giam vốn. 

Chi tiết về Lido Finance

Người dùng gửi ETH của họ và nhận lại Staked Lido Ethereum (stETH) theo tỷ lệ 1: 1. 

Lido chứng kiến stETH depeg lần đầu vào giữa tháng 5

Ngày 19/05, stETH depeg 2-3% 1 stETH chỉ có thể đổi lại được 0,97 ETH trên sàn giao dịch Curve Finance. 

Hiện tại, 1 stETH chỉ đổi được 0.93 ETH, mất peg gần 7%.

stETH mất thanh khoản trên Curve
stETH mất thanh khoản trên Curve

Lý do stETH mất peg

Cho vay đòn bẩy (một tài sản nhưng thế chấp để vay nhiều tài sản)

Lý do là mọi người dùng 1 tài sản nhưng lại đi thế chấp nhiều nơi, nhiều lần và số nợ lớn hơn rất nhiều so với tài sản thực có. Quy trình như sau: 

  • Stake ETH trên Lido và đổi qua stETH -> 1 lần stETH được tạo ra
  • Thế chấp stETH (từ bước 1) vào AAVE và vay ETH
  • Lặp lại bước 1, bước 2 -> 1 lần nữa stETH lại được tạo ra
  • Tiếp tục vòng lặp -> mỗi vòng lặp thì lại sinh ra một lượn stETH. Kết quả có quá nhiều stETH được tạo ra. 

Động cơ thực hiện: với lượng tài sản ban đầu là 1 ETH, nếu thực hiện chiến lược này thì sẽ vay được rất nhiều tài sản, số nợ đó đưa đi stake cho cho vay ngược lại để lấy lãi. 

Cá voi xả stETH như một chiến lược phòng hộ rủi ro

Cá voi nắm phần lớn stETH trên thị trường theo Into The Block.

Nắm giữ stETH với số lượng lớn sẽ khá rủi ro (lý do như trên, lạm dụng tài sản để vay món nợ lớn thì rất dễ phá sản), một số nhà đầu tư muốn thoát stETH để lấy về ETH là một loại tài sản an toàn hơn.

83% stETH được nắm giữ bởi cá mập
83% stETH được nắm giữ bởi cá mập

Tài sản bị thanh lý khi nào?

Khi giá trị tài sản gửi (deposit) thấp hơn giá trị khoản nợ đã mượn. Lấy ví dụ đơn giản như lúc bạn đi cầm đồ. Chiếc xe máy được định giá 12 triệu nên cửa hàng chấp nhận cho bạn mượn 10 triệu. Nếu giá trị chiếc xe đi xuống dưới 10 triệu, cửa hàng sẽ lỗ, bạn có 2 lựa chọn. Bù thêm tiền cho cửa hàng giữ chiếc xe máy, hoặc là chấp nhận để cửa hàng bán chiếc xe với 10 triệu. 

Nhiều quỹ và dự án đang đối đối mặt với tình trạng thanh lý tài sản trên các nền tảng vay như AAVE.

Nếu chênh lệch giá stETH và ETH lớn thì tình huống này giống với việc short ETH. Gửi 1 stETH giá 4000$, lấy 1 ETH 4000$. Không hề, bạn chỉ nhận được một khoản dưới 4000$, khoảng 3800$ (ví dụ thôi) để bên cho vay đề phòng rủi ro. Giá stETH đi xuống, ETH đi lên đồng nghĩa số tài sản đi xuống, nợ nhiều lên, khi giá stETH đến một mức nào đó, ở đây là dưới 3800$, khoản nợ bị thanh lý. Nghe rất giống bạn đang short ETH, vì nếu giá ETH tăng (khoản nợ tăng so với tài sản), bạn bị thanh lý. 

Celsius thiếu thanh khoản

Tóm tắt sự kiện Celsius có nguy cơ phá sản

  1. Alameda, Three Arrows Capital và các quỹ lớn sẽ tiếp tục “thoát hàng” stETH.
  2. stETH depeg càng nặng.
  3. Cặp cho vay ETH/stETH trên AAVE rủi ro kéo theo ETH dump.
  4. Celsius không còn đủ thanh khoản để người dùng rút -> nhà đầu tư lo sợ > rút tài sản -> thanh khoản lại mỏng hơn.
  5. Celsius không còn khả năng trả nợ vay -> Các nền tảng cho vay như AAVE, Compound, Maker buộc phải thanh lý số tài sản thế chấp.
  6. Không chỉ ETH dump mà còn BTC, MKR dump kéo theo thị trường sụp đổ.

Chi tiết

Celsius là nền tảng lending đã nhận  ETH  (gọi là deposit) từ người gửi, sau đó họ đưa lên Lido stake và nhận stETH. Họ cũng lấy số stETH đi vay. Tài sản của Celsius có 3,8 tỷ đô la tài sản trên nhiều giao thức DeFi và ví; 445k stETH đã được dùng để thế chấp vay 1,18 tỷ đô la trên Aave, Compound và Maker. 

Deepeg stETH và giá Bitcoin, ETH xuống mạnh xảy ra khiến cộng đồng “đổ xô” đi “đòi” ETH về, Celsius trở tay không kịp nên  thanh khoản của Celsius không đáp ứng được.

Tài khoản Twitter này đã tweet rằng:

Celsius $ CEL vỡ nợ vị thế ETH. Chỉ có 27% ETH là thanh khoản được, phần còn lại là stETH (đang lỗ) hoặc được đặt trong ETH 2.0 (không rút được). Nếu việc rút tiền tiếp tục với tốc độ hiện tại là … (1 / x) 

Mặt khác, stETH dump sâu khiến số stETH của Celsius trên các nền tảng cho vay khác có nguy cơ bị thanh lý. Sau đó họ phải thông báo ngừng nạp rút và đến hiện tại vẫn chưa mở lại.

Giải pháp từ Celsius:  ngày 13/06, Celsius nạp thêm 23.962 WBTC để vay 278 triệu DAI, với giá thanh lý Bitcoin là 16.800 USD. Số DAI này sẽ được tạo thanh khoản. 

Một nền tảng cho vay khác có tên Nexo đề nghị mua lại tài sản (vị thế vay) của Celsius

Thị trường: nhiều khoản vay sẽ sớm bị thay lý nếu giá BTC và ETH tiếp tục dump sâu

Vào ngày 13/05, tài khoản Primoz đăng tải dòng tweet về lượng stETH có thể bị thanh lý nếu xuất hiện việc 10% depeg.

Hiệu ứng dây chuyền

Với tình hình hiện tại, stETH không phải là tài sản thế chấp đủ “uy tín”.

Đáng chú ý, không chỉ Celsius dùng stETH để vay trên AAVE mà nhiều dự án/tổ chức khác cũng làm như vậy. AAVE hiện có đến 2,5 tỷ USD tài sản thế chấp dưới dạng stETH.

 Giá trị tài sản thế chấp stETH trên AAVE
Giá trị tài sản thế chấp stETH trên AAVE

Rủi ro stETH ngày càng bị depeg, giảm giá trị so với ETH sẽ tạo ra hiệu ứng dây chuyền làm ETH càng lúc càng dump.

Thông tin cập nhật mới nhất cho thấy trong những giờ qua, các ví của Three Arrows Capital  đã tiến hành bán ra đến hơn 56.000 stETH (trị giá khoảng 64 triệu USD). Mặc dù vậy, ví của 3AC hiện vẫn còn hơn 19.600 stETH, trị giá hơn 21,8 triệu USD.

Lido có thể đảm bảo cho stETH hay không?

Về lý thuyết, Lido có ETH người dùng gửi vào để làm tài sản đảm bảo. Nhưng nếu lượng ETH được đưa đi stake Ether 2.0 quá nhiều, không thể rút ra ngay thì thanh khoản có đảm bảo hay không?

Phía Lido cho rằng không có gì đáng ngại. Họ thông báo đã thay đổi một số cơ chế để đối phó với tình huống này. 

 

Thanh khoản trên Curve của stETH đã dừng hoàn toàn do quá nhiều stETH trong khi ETH chỉ có một ít. 

stETH mất thanh khoản trên Curve
stETH mất thanh khoản trên Curve

tin liên quan